Przedsiębiorcy poszukują różnych form finansowania. Bardzo często, zamiast udawać się do banku i być narażonym na spełnienie szeregu formalnych i finansowych warunków, decydują się na pozyskanie środków w ramach umowy pożyczki, niekoniecznie pożyczki od udziałowca. Czy okazjonalne udzielenie pożyczki może powodować powstanie obowiązku podatkowego w VAT oraz PCC?

Na powyższe pytanie odpowiedzi może być kilka.

VAT

Pierwszy pogląd, jaki wykształcił się w orzecznictwie organów skarbowych stanowi, że jeśli pożyczki udzieli podmiot – podatnik VAT, to należy tę usługę zakwalifikować do jego sfery działalności zawodowej. Nie istotny jest w tym przypadku fakt, że przedmiotem działalności danego podmiotu nie jest udzielanie pożyczek. Organy skarbowe stoją na stanowisku, że każda część działalności gospodarczej podatnika powinna być opodatkowana podatkiem VAT. Umowy pożyczki również.
W związku z uznaniem umowy pożyczki za opodatkowaną, ustawa o VAT w art. 43 ust. 1 pkt 38 zwalnia z podatku VAT umowy pożyczki. Oznacza to, że np. wynagrodzenie w postaci odsetek będzie zwolnione z VAT.

Zwolnienie z opodatkowania VAT oznacza również brak obowiązku wystawienia faktury. Sprzedaż zwolnioną z opodatkowania na podstawie powyższych przepisów należy wykazać w deklaracji VAT-7.

Drugi pogląd, z którym można się spotkać w orzecznictwie sądów administracyjnych stanowi, że tylko umowy pożyczki leżące w sferze zawodowej działalności przedsiębiorcy może być opodatkowane podatkiem VAT, w a konsekwencji zwolnione na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38.

PCC

Ustawa o PCC zwalnia z opodatkowania tym podatkiem czynności cywilnoprawne – np. umowy pożyczki, które na podstawie przepisów ustawy o VAT są zwolnione z podatku. W tym przypadku chodzi również o sytuację, w której podatnik VAT zwolniony podmiotowo (sprzedaż nie przekroczyła w roku 200 000 zł) udziela pożyczki.

PCC od umowy pożyczki wynosi 0,5% wartości pożyczonego kapitału. Obowiązek podatkowy ciąży na pożyczkobiorcy.

Z PCC zwolniona jest pożyczka udzielona przez udziałowca spółki z o.o.